Verplichte opleiding voor professionele gebruikers van PU producten met diisocyanaten

Om te voorkomen dat polyurethaan (PU) producten die diisocyanaten bevatten nog onveilig worden gebruikt is bepaald dat iedereen die beroepsmatig met deze producten werkt een verplichte opleiding moet volgen tegen uiterlijk 24 augustus 2023.

Diisocyanaten vinden we in talrijke bouwproducten op basis van polyurethaan (PU), waaronder coatings, vernissen, lakken en voorstrijkmiddelen, lijmen, waterdichtingen, kitten en schuimen. Bij onveilig gebruik kunnen ze gezondheidsklachten veroorzaken. Daarom is bepaald dat iedereen die beroepsmatig met deze stoffen werkt vanaf 24 augustus 2023 opgeleid en gecertificeerd moeten zijn om veilig om te gaan met diisocyanaten.

Fabrikanten van polyurethaan producten met diisocyanaten dienen steeds duidelijke veiligheidsvoorschriften op te stellen voor de eindgebruikers. Deze zijn steeds beschikbaar via het veiligheidsinformatieblad van het product. Het niet correct opvolgen van deze voorschriften kan leiden tot een blootstelling van de gebruiker via de luchtwegen en de huid. Dit kan resulteren in gezondheidsklachten zoals allergische reacties en astma.

Om het risico op onveilig gebruik van diisocyanaten verder te beperken hebben de Europese autoriteiten via een REACH-restrictie van 4 augustus 2020 een verplichte opleiding opgelegd voor alle beroepsmatige gebruikers. De restrictie is van toepassing op alle producten met een diisocyanaat-concentratie groter dan 0.1 %. Het gaat om een grote groep van de polyurethaan producten op de markt. In het bijzonder tweecomponentenproducten met een specifieke toepassing zoals parketvernis, lak of waterdichting voor in vochtige ruimtes. Ook lijmen, harsvloerproducten, voorstrijkmiddelen, afdichtingsmiddelen en schuimen op basis van polyurethaan vallen in vele gevallen onder de restrictie. Uitgeharde producten in hun afgewerkte vorm bevatten geen isocyanaten meer en de beperking is dus niet op hen van toepassing.

Hoe weet je of een product isocyanaten bevat? Eenvoudig, sinds 22 augustus 2022 dient elk product dat onderhevig is aan deze restrictie via het verpakkingsetiket volgende tekst te vermelden:

“Per 24 augustus 2023 moet voor industrieel of beroepsmatig gebruik een passende opleiding zijn voltooid, tenzij de concentratie aan diisocyanaten, afzonderlijk en in combinaties, lager is dan 0,1 gewichtsprocent".

Een opleidingsprogramma om veilig om te gaan met diisocyanaten wordt voorzien door ISOPA en ALIPA, de federaties van diisocyanaatproducenten, en verschillende andere bedrijfstakken in de polyurethaanindustrie. Het opleidingsprogramma is in diverse talen, waaronder het Nederlands, beschikbaar via een online platform: www.safeusediisocyanates.eu/nl/. De opleiding is beschikbaar als e-learning of je kan een klassieke opleiding zoeken.

De opleiding dient gevolgd te worden door alle individuele, professionele gebruikers van diisocyanaten binnen een organisatie. Na het volgen van de opleiding verkrijgt men een certificaat dat 5 jaar geldig is. Tegen uiterlijk 24 augustus 2023 dient elke gebruiker opgeleid en gecertificeerd te zijn.

Voor meer informatie kan u terecht op volgende blog van de FOD WASO en BeSWIC: Opleiding rond veilig gebruik van diisocyanaten | Beswic