Kristallijn silicastof: een kankerverwekkende stof waartegen bescherming noodzakelijk is

In reactie op de Europese richtlijn 2017/L2398 en door het Koninklijk Besluit van 12 januari 2020 werd inadembaar kristallijn silicastof meer dan een jaar geleden opgenomen in de Codex over het welzijn op het werk als kankerverwekkend agens met een beroepsmatige blootstellingsgrenswaarde (OEL) van 0,1 mg/m³ of 0,05 mg/m³, afhankelijk van zijn kristalvorm.

De werkgever is bijgevolg wettelijk verplicht om minstens één keer per jaar een risicoanalyse uit te voeren voor elke activiteit op de werf of in de werkplaats die een blootstelling aan kristallijn silicastof kan meebrengen. In de bouwsector zijn dergelijke activiteiten legio aangezien kristallijn siliciumdioxide aanwezig is in veel bouwmaterialen die verzaagd, geschuurd, doorboord, geslepen of gezandstraald worden.

De eerste preventieregel, namelijk het wegnemen van risico’s, is dan ook moeilijk toe te passen in de bouwsector. In dat geval moet de werkgever altijd bepalen in welke mate en hoe lang de werknemers worden blootgesteld. Hij moet de maatregelen vastleggen voor een zo laag mogelijke blootstelling, die in geen geval de opgelegde grenswaarde overschrijdt.

Hoewel in het verleden werd aangeraden om maskers met een FFP2-filter te vervangen door exemplaren met een FFP3-filter, is gebleken dat deze op zich onvoldoende bescherming bieden. Vandaag wordt de voorkeur gegeven aan collectieve beschermingsmiddelen. De maskers zijn nuttig als bijkomende bescherming maar onvoldoende. Ze kunnen eventueel volstaan voor arbeiders die zich in de buurt van de bewuste werken bevinden.

We merken ten slotte op dat droog zandstralen met zand of andere korrels die meer dan 1% vrij kristallijn siliciumdioxide bevatten, op de werf verboden werd bij koninklijk besluit van 17 juni 2019.

Constructiv staat klaar om bouwbedrijven te informeren, ondersteunen en op te leiden over de blootstelling van arbeiders aan kristallijn silicastof.