Magnesiumoxideplaten als alternatief voor gipsplaten?

Magnesiumoxideplaten zijn bouwplaten die voornamelijk bestaan uit magnesiumoxide, magnesiumchloride en andere componenten zoals zaagsel, perliet, vermiculiet en glasvezel. Ze danken hun groeiende populariteit aan een aantal voordelen ten opzichte van gipsplaten. De relatief nieuwe bouwplaten zijn nog niet volledig ontwikkeld en niet altijd beoordeeld door onafhankelijke instanties. Er behoedzaam mee omspringen is dan ook de boodschap!

Magnesiumoxide of magnesiumchloride wordt vooral gebruikt als stabilisator in beton. In de Verenigde Staten, Canada en Australië wordt de verbinding nu ook in bouwplaten gebruikt voor het scheiden, isoleren of beschermen van ruimten, en voor bekledingen en coatings.

Ook de Belgische bouwmarkt lijkt geïnteresseerd. Fabrikanten benadrukken graag de voordelen ten opzichte van de vertrouwde gipsplaten:

• geen schimmelvorming, want de platen bevatten geen karton
• grotere stijfheid: magnesiumoxide is drie keer beter bestand tegen schokken dan gips
• lichter: magnesium heeft een lagere dichtheid dan aluminium
• betere brandwerendheid
• milieuvriendelijker.

Maar niet alle producten leveren de verwachte resultaten. Verschillende landen waarschuwen bijvoorbeeld voor het gebruik van dit type platen in vochtige omstandigheden en in contact met metalen. Ook uitloging, met aantasting van bevestigingsmiddelen en lijmverbindingen tot gevolg, blijkt een potentieel probleem.

De Technische Universiteit van Denemarken wijst op vochtproblemen met magnesiumplaten. Het gebruik van dit product blijkt ongeschikt in omstandigheden waar de relatieve vochtigheid hoger is dan 84 % (bijvoorbeeld bij buitengebruik zoals bekledingen).

Er wordt ook gewezen op de grote kwaliteitsverschillen tussen productieplaatsen. Organisaties die goedkeuringen afleverden (BBA, CCMC, ICC-ES) nemen daarom maatregelen om ervoor te zorgen dat de samenstelling en productiewijze van de magnesiumplaten onveranderd blijven.

Er bestaan trouwens verschillende soorten magnesiumplaten: op basis van magnesiumoxychloride, magnesiumoxysulfaat en magnesiumoxyfosfaat. Alleen het eerste type werd al voldoende gebruikt en getest om de belangrijkste tekortkomingen en problemen te kunnen analyseren.

We zien ook duidelijk hoe belangrijk de rol van evaluatie- en certificatieorganisaties is. In België kunnen de prestaties van een product voor een beoogde toepassing worden beoordeeld door middel van een technische goedkeuring (ATG). Een ATG is het resultaat van een gebruiksgeschiktheidsbeoordeling voor producten waarvoor nog geen normen bestaan. De productcertificatie die ermee gepaard gaat, zorgt ervoor dat de in de handel gebrachte producten overeenstemmen met de goedkeuringstekst.

Magnesiumplaten en octrooien

Dit artikel kwam tot stand na een opzoeking in de octrooiendatabank. Het aantal octrooien voor dergelijke platen is nog steeds beperkt: we vinden 100 relevante resultaten voor de bouwsector (CPC-klassen E04B, E04C en C04B). Het aantal octrooien is wel in stijgende lijn, wat logisch is omdat magnesiumplaten nog niet zo lang gebruikt worden. Hou er wel rekening mee dat tussen het indienen van een octrooiaanvraag en de publicatie ervan een periode van 18 maanden ligt. De actuele cijfers liggen in werkelijkheid dus wellicht hoger.

We merken ook op dat de octrooiaanvragen voornamelijk buiten Europa werden ingediend: China, Australië, de Verenigde Staten en Canada. Dit betekent niet automatisch dat deze octrooien niet geldig zijn in België. Voor recente octrooien kan de aanvraag tot uitbreiding nog lopende zijn.