Wil je als aannemer betere materiaalkeuzes maken en oplossingen kunnen aanbieden die beter aansluiten op de circulaire ambities van jouw klant? Hieronder beantwoorden we jouw belangrijkste vragen.
Terug naar : circulaire economie
Het gebruik van biogebaseerde materialen kadert zeer goed binnen het streven naar een circulaire economie en ecodesign, aangezien ze tal van voordelen bieden. Naast het feit dat ze hernieuwbaar en mogelijk ook biologisch afbreekbaar zijn, laten ze immers ook toe om tijdelijk koolstofdioxide (CO2) op te slaan én de lokale economie te stimuleren.
Je moet wel rekening houden met de manier waarop de grondstof geteeld wordt en welke andere stoffen gebruikt worden tijdens de verwerking tot volwaardig bouwmateriaal. Zo kan het toevoegen van andere stoffen ervoor zorgen dat het biobased materiaal niet langer biologisch afbreekbaar of recycleerbaar is.
Meer informatie over biobased materialen en hun werkelijke milieu-impact vind je in onderstaand artikel.
Een gebouw is geen statisch geheel dat eeuwig onveranderd blijft. Het is een omgeving die onder invloed van de veranderende behoeften van de gebruikers en nieuwe technische ontwikkelingen steeds zal blijven evolueren. Bijgevolg moeten we bij de aanvang van een project niet alleen in de huidige gebruikersbehoeften voorzien, maar ook een langetermijnstrategie uitwerken met een aantal scenario’s voor het toekomstige gebruik van het gebouw. Dat noemen we “veranderingsgericht” of “toekomstgericht” ontwerpen.
We kunnen natuurlijk niet gaan ontwerpen en bouwen voor elk mogelijk toekomstig scenario, maar door een aantal slimme ontwerpkeuzes kunnen we het aanpasbaarheidspotentieel van het gebouw wel aanzienlijk vergroten. Hoe groter het potentieel om later de indeling of de functie van het gebouw te wijzigen, hoe groter de kans dat het gebouw lang in gebruik kan blijven zonder ingrijpende werken. Zo creëren we waardebehoud op het hoogste niveau. In dit artikel worden de verschillende ontwerp- en uitvoeringsstappen concreter uitgelegd en aangetoond met sprekende voorbeelden.
Een schacht is goed ontworpen wanneer deze voldoende ruimte biedt voor het geheel van technieken en wanneer er een zekere ruimte voorbehouden is met het oog op de plaatsing van bijkomende technieken.
Bij het aanpasbaar maken van de speciale technieken moet je rekening houden met de aanpasbaarheid van lokalen, technische verdeelsystemen (schachten, verhoogde vloeren en verlaagde plafonds) en technische ruimten. Aanpasbaarheid van lokalen kan worden verkregen door het gebouwvolume theoretisch op te delen in verschillende modules, waarbij elk lokaal één of meerdere modules kan omvatten, en door technieken te ontwikkelen die het comfort en de luchtkwaliteit in elk van deze modules kan waarborgen, bijvoorbeeld. door elke module uit te rusten met een onafhankelijke hydraulische kring voor verwarming.
Aanpasbaarheid van technische verdeelsystemen kan worden verkregen door extra ruimte te creëren en door te voorzien in toegangsluiken e.d., door voldoende verticale schachten te voorzien die anticiperen op verschillende configuraties van de scheidingswanden, en door het inwerken van technieken in wanden die onderhevig zijn aan wijzigingen (zoals scheidingswanden tussen kantoren) te vermijden.
Aanpasbaarheid van technische ruimten kan worden verkregen door ervoor te zorgen dat technische ruimten gemakkelijk toegankelijk zijn en onderdelen van installaties eenvoudig kunnen worden weggehaald, door in een reservecircuit te voorzien ter hoogte van de collectoren, en door te anticiperen op het veranderen van de brandstof voor de warmte- en koudegeneratoren. Denk daarbij bijvoorbeeld aan het aanbrengen van bijkomende mantelbuizen of het voorzien van een opslagplaats voor pellets.
Voor elk project moet een compromis worden gezocht tussen een verhoogde aanpasbaarheid en de meerkost hiervan. Hoe vroeger in het ontwerpproces de nodige oplossingen worden meegenomen, hoe lager de meerkost. Ook moet je deze meerkosten afwegen tegen de lagere kosten voor toekomstige veranderingen in het gebouw (zoals bijvoorbeeld bij een wijziging van de indeling).
Meer info over het aanpasbaar maken van de speciale technieken vind je hier terug: artikel speciale technieken
Vergelijking tussen de milieu-impact van een vloerbedekking uit nieuwe tegels en uit hergebruikte tegels, uitgedrukt in EUR volgens de methode MMG 2014 (dec. 2017, v1.05).
Circulariteit is geen doel, maar een middel om grondstoffen te besparen, minder afval te produceren, op een andere manier geld te verdienen en de milieu-impact van (ge)bouwen te reduceren. Bij de keuze voor een meer circulaire oplossing (bv. gerecycleerd materiaal of hergebruik) vraag je je best steeds af of de milieu-impact op korte en op lange termijn daardoor vermindert. Dat is niet altijd het geval, bijvoorbeeld wanneer transportafstanden heel groot worden, of wanneer er andere negatieve effecten optreden door het gebruik van een grondstof of materiaal, een lagere isolatiewaarde en dus een groter energieverbruik op gebouwniveau.
Een levenscyclusanalyse of LCA kan als instrument ingezet worden om een globale en wetenschappelijke evaluatie te maken. Je vindt hierover wat meer in dit artikel.
In dit artikel vind je meer info over hoe milieuprestaties van een gebouw in België via TOTEM worden bepaald.
Via de Normen-Antenne Milieu-impact en Circulaire Economie en de dienstverlening van Buildwise zetten we je graag verder op weg.
Heel wat innovatieve circulaire oplossingen beschikken vaak (nog) niet over een ATG- of BENOR- keurmerk of vallen buiten de voorwaarden en criteria die in standaardbestekken geformuleerd worden. Om ze toegepast te krijgen, zal de opdrachtgever eerst en vooral werk moeten maken van een alternatieve formulering in het bestek en zal de kwaliteitsborging daarna op een andere manier moeten gebeuren. De opdrachtgever en de aannemer zullen elkaar hierin tegemoet moeten komen en samen een traject uitstippelen waarbij de conformiteit van circulaire bouwoplossingen aangetoond kan worden volgens een overeengekomen methodiek die maximaal aansluit bij bestaande normenkaders en procedures van kwaliteitsmerken.
Hoofdstuk 4 van deze praktijkgids legt uit welke hulpmiddelen er bestaan om de conformiteit van een product voor een beoogde toepassing na te gaan. Verder legt deze gids ook uit dat, om innovatieve circulaire oplossingen in de praktijk toegepast te krijgen, elke actor (zowel aan de vraagzijde als aan de aanbodzijde) hierin een rol te spelen heeft. De gids gaat dieper in op hoe elk van hen - de opdrachtgever, ontwerper, producent en aannemer - kunnen bijdragen tot een vlottere opname van innovatieve oplossingen.