4. Proeven en criteria voor het gebruik van natuursteen in de bouw
4.2 De verschillende toepassingen van natuursteen in de bouw en overeenkomstige proeven
Update: juni 2013
Natuursteen is een materiaal dat, mits het met kennis van zaken gekozen wordt, geschikt is voor tal van toepassingen. Omdat de belastingen die ermee gepaard gaan verschillend zijn, maakt men doorgaans een onderscheid tussen de in tabel 11 vermelde toepassingsdomeinen.
Om te beoordelen of een steensoort geschikt is om toegepast te worden in elk van deze gevallen, is een specifiek proefprogramma vereist. Tabel 11 bevat tevens een gedetailleerd overzicht van de nuttigste proeven, met name:
- karakteriseringsproeven (of identificatieproeven) : hiermee is het mogelijk de intrinsieke materiaaleigenschappen te bepalen, onafhankelijk van zijn omvorming tot afgewerkt product en de omgeving waarin het zal worden gebruikt
- proeven ter bepaling van de prestaties bij gebruik : hiermee kan men de prestaties van het afgewerkte product na zijn verwerking beoordelen. Deze proeven moeten bijgevolg de belastingen reproduceren die op het element aangrijpen onder reële blootstellingsvoorwaarden (afmetingen en oppervlaktetoestand)
- proeven ter beoordeling van de duurzaamheid (deze zijn ongetwijfeld de belangrijkste) : deze proeven analyseren het gedrag van de steen in de tijd en maken aldus de evaluatie van de stabiliteit van de intrinsieke materiaaleigenschappen en van de initiële prestaties na verloop van tijd mogelijk.
Op deze verschillende proeven wordt nader ingegaan in § 4.3, 4.4 en 4.5.
Het is uiteraard niet altijd nodig alle in tabel 11 opgenomen materiaaleigenschappen te kennen, vooral indien de goede prestaties van de steensoort reeds aan het licht kwamen in vergelijkbare toepassingen. Alvorens over te gaan tot de definitieve keuze van het materiaaltype dient men echter – indien dit vereist is voor de toepassing – de slipweerstand, de vorstbestendigheid, de verankeringsweerstand en de slijtsterkte aan een grondige evaluatie te onderwerpen (zie tabel 11).
Toepassing | Voorbeelden | Karakteriseringsproeven | Proeven ter bepaling van de prestaties bij gebruik | Proeven ter beoordeling van de duurzaamheid | |
---|---|---|---|---|---|
Buiten | Bestratingen en vloerbedekkingen voor individueel en intens of normaal collectief gebruik | Straatstenen, boordstenen, tegels |
Petrografische analyse |
Vlekgevoeligheid |
Vorstbestendigheid Slijtsterkte |
Elementen in contact met de grond | Ondermuren, sokkels | Vlekgevoeligheid | Vorstbestendigheid | ||
Opgaande, niet-verticale delen | Dekstenen, kroonlijsten, vensterdorpels | Vlekgevoeligheid | Vorstbestendigheid | ||
Massieve (ongeventileerde) gevelmuren | Breukstenen en metselblokken | Vlekgevoeligheid | Vorstbestendigheid | ||
Dunne (geventileerde) gevelmuren | Verankerde platen |
Vorstbestendigheid |
|||
Binnen | Vloerbedekkingen voor individueel en intens of normaal collectief gebruik | Tegels, modulaire platen |
Vlekgevoeligheid |
Slijtsterkte | |
Muurbekledingen | Modulaire platen | Vlekgevoeligheid | - | ||
Massief metselwerk | Breuksteen en metselblokken | Vlekgevoeligheid | - | ||
Bladen | Vensterbanken, keukenwerkbladen | Vlekgevoeligheid | - |
Tabel 11 Toepassingen van natuursteen in de bouw en overeenkomstige proeven.