BIMids : een referentie voor jouw informatie-uitwisselingen

In een notendop 

Het BIMids-platform is een interactieve website die als referentie dient in België en Luxemburg. Het biedt, voor vaak voorkomende bouwelementen, de informatievereisten per use case in functie van de gegeven fase. Met andere woorden, het is een gids voor het opstellen van de Exchange Information Requirements (EIR), die aangeeft welke informatie op welke punten in het project voor welk specifiek doel moet worden aangeleverd. 

Context

Met de uitdagingen op het gebied van informatie-uitwisseling in BIM-projecten in de BENELUX en Europa voor ogen, hebben Buildwise (België) en CRTI-B (Luxemburg) besloten samen te werken om gemeenschappelijke uitwisselingsregels op te stellen en een gestandaardiseerde aanpak voor te stellen voor het aanleveren van informatie, gebaseerd op de Europese norm EN 17412-1 - Level of Information Need. Het BIMids-platform is gestructureerd volgens bouwelementen die worden gepresenteerd in de vorm van beschrijvende fiches die de te leveren informatievereisten beschrijven.  

Het platform 

Het BIMids-platform biedt fiches die zijn georganiseerd door gelijksoortige elementen te groeperen. De fiche over ramen bevat bijvoorbeeld het element raam, maar ook dakvenster, dakraam, koepel, enz.). De elementen volgen ook de IFC-structuur, en dus is elke fiche gekoppeld aan een IFC-klasse. Het platform ondersteunt de OpenBIM-aanpak zodat iedereen kan werken met de software van zijn keuze, zolang deze maar OpenBIM-gecertificeerd is. Hiermee willen we vendor lock-in en monopolies tegengaan. Met dit in gedachten moeten model-uitwisselingen over het algemeen worden gedaan in het IFC-formaat.  

Elke fiche beschrijft de informatie die in het model moet worden opgenomen voor een bepaalde fase, discipline (architectuur, structuur en technieken) of use case (minimumeisen, kostenberekening, EPB-berekening, brandveiligheid, …). Een fiche is onderverdeeld in drie delen: geometrie, informatie en documentatie (met verwijzing naar het concept "LOIN – Level of Information Need"). De mapping van elke eigenschap en elk bouwelement is ook beschikbaar. 

De fiches zijn ook van toepassing op native modellen, omdat het ook relevant is aan te geven welke categorieën en parameters gebruikt moeten worden in de native software. De manier waarop het native model is gestructureerd, valt echter buiten de scope van de fiches, omdat daar andere standaarden voor zijn (bijv. BERSnl). 

Naast de gedetailleerde fiches zijn er ook configuratiebestanden beschikbaar. Deze bestanden kunnen rechtstreeks worden geïmporteerd in native software (Archicad, Revit, Vectorworks, Allplan, enz.), zodat je met één klik de eigenschappen kunt creëren die je nodig hebt om je model te controleren. 

NBN EN 17412:2020 – Level of Information Need beschrijft de principes voor het definiëren van het niveau van de informatiebehoefte en de aanlevering ervan. Met andere woorden, het beschrijft welke informatie nodig is in welke fase van het project, voor welke use case, en wie verantwoordelijk is voor het leveren ervan en op welke manier dat moet gebeuren. 

De Level of Information Need, die kan worden geassocieerd met de LOD (een concept ontwikkeld door BIM Forum maar niet gestandaardiseerd), gaat dieper in op de informatie die moet worden aangeleverd. Het geeft ook een nauwkeurigere beschrijving van de vereiste informatie. Eerst werden niveaus LOD 100, LOD 200, LOD 300 gebruikt om de vereiste informatie per object te beschrijven. Het was echter moeilijk om alle aspecten van de objecten te detailleren met alleen deze niveaus en er was ook verwarring over de betekenis van de D (LOD werd soms gebruikt als "Level Of Detail", "Level of Documentation" of "Level of Development"). 

Het concept Level of Information Need maakt het ook mogelijk om aan te geven welke informatie specifiek in het model moet zitten om informatie-overbelasting te voorkomen. Het is gebaseerd op 5 overwegingen: 

1. Doel - WAAROM: waarom deze informatie moet worden verstrekt 
2. Mijlpalen - WANNEER: Wanneer deze informatie moet worden verstrekt 
3. Actoren - WIE: Wie de informatie moet verstrekken 
4. Breakdown structuur (organisatie van informatie) - WAT: de structuur waarin de informatie wordt aangeboden 
5. Beschikbaarheid van informatie - HOE: Hoe en in welke vorm de informatie wordt verstrekt 

Het aspect "beschikbaarheid van informatie (HOE)" heeft drie componenten: 

• Geometrische informatie omvat vijf soorten informatie die moet worden verstrekt: 
  • Detailniveau: geeft aan of het element meer of minder gedetailleerd moet zijn. Een deur kan bijvoorbeeld worden weergegeven als een gat in een muur (zeer eenvoudig detail), een eenvoudig paneel in een opening (eenvoudig detail), een deur met een paneel en een uitgespaard kozijn zonder detail (middelmatig detail) of, ten slotte, in zeer gedetailleerde vorm, met de verschillende onderdelen van de deur en al zijn accessoires. 
  • Dimensionaliteit: geeft aan of het element wordt weergegeven in 0D, 1D, 2D of 3D vorm. 0D kan worden gebruikt om een element voor te stellen dat niet fysisch aanwezig is in het model, maar waarvoor informatie nodig is bijvoorbeeld, een elektrisch symbool vertegenwoordigt een fysiek element zonder de afmetingen ervan te definiëren; alleen de positie is bekend bij gebruik van een 0D dimensie. Sommige elementen kunnen in 1D worden gerepresenteerd, zoals sanitaire leidingen, waarvoor het voldoende is om een lijn te trekken om hun lengte en de positie van hun as te verkrijgen. Elementen die in 2D worden gerepresenteerd zijn meestal meubels, om ervoor te zorgen dat ze voldoende ruimte innemen en op de juiste plaats staan. Tot slot wordt de 3D-weergave gebruikt om de totale afmetingen van het element te beoordelen en te controleren of er geen overlapping is tussen objecten, bijvoorbeeld tussen een trapgat en een ventilatiepijp. 
  • De locatie van het element. 
  • Het uitzicht kan variëren afhankelijk van de toepassing. Een deur kan bijvoorbeeld in zwart-wit wireframe worden weergegeven om de indeling te beschrijven. De verschillende delen van de deur kunnen ook gekleurd zijn voor fysieke analyse of fotorealistische texturen voor esthetische weergave. 
  • De parametrische aard van het object beschrijft of het object is gemaakt om onafhankelijk en onveranderlijk te blijven of dat het integendeel aanpassingen van vorm, positie en oriëntatie toelaat naargelang de behoeften van het project. 
• Alfanumerieke informatie
  Ze beschrijven de specifieke technische eigenschappen van een object en maken het mogelijk om ze in het project te identificeren. 

• Documentatie
  Het bevat alle documenten die betrekking hebben op het object, bijvoorbeeld de technische fiche van een ketel, maar ook de montagehandleiding, het garantiecertificaat, enz. 

Als onderdeel van de BIM Cluster, gestart door Buildwise, werd een eerste document, voorafgaand aan het BIM Modelleerrichtlijnen  platform, gepubliceerd in 2021. Het is opgesteld als leidraad om de verschillende partijen die betrokken zijn bij een BIM-project te organiseren rond een eenduidige aanpak die de informatie-uitwisseling tijdens het BIM-proces faciliteert. Deze interactieve gids bevat verschillende bouwelementen en bouwdetails (gemaakt overleg met de werkgroep) en hun IFC-specificaties die in het BIM-model moeten worden geïntegreerd. Met name IFC 4 is een 'open-source' formaat dat gegevensuitwisseling vergemakkelijkt en door een breed gamma aan software kan worden gegenereerd. Om je te helpen het document te begrijpen, wordt er ook een Excel-bestand aangeleverd. Tot slot waren er ook 3D BIM-modellen, identiek aan die in de gids, beschikbaar om een beter idee te geven van de praktische kant. Deze specificaties waren bedoeld voor modeluitwisseling tussen het ontwerpteam en het uitvoeringsteam.  

Met de publicatie van de hierboven beschreven NBN EN 17412 norm moest het toepassingsgebied echter worden uitgebreid naar alle fasen van het project en naar alle projectpartners. Daarom besloten we om ons aan te sluiten bij het werk van het CRTI-B om een meer volledige en internationale methode voor te stellen. 

Je vindt de modelconventies hieronder.  

LET OP, deze documenten zijn niet langer actueel en we raden je aan het BIMids-platform te raadplegen. 

Downloads 

• Oude versie van de modelleerconventies