Geothermie wordt een aantrekkelijke bron van energie

Terug naar : nieuws

Geothermie wordt een almaar belangrijker bron van hernieuwbare energie, die goed van pas komt om het energieverbruik van onze gebouwen te verduurzamen. Constante innovatie maakt die geothermie efficiënter, veelzijdig en economisch aantrekkelijk.

Geothermie wordt een aantrekkelijke bron van energie - La géothermie devient une source attrayante d’énergie renouvelable
Warmtewisselaar geïntegreerd in funderingspalen - Échangeur de chaleur intégré dans des pieux de fondation
Warmtewisselaar geïntegreerd in funderingspalen. Bron: De groene paal

Efficiënter

De efficiëntie van geothermische systemen wordt op verschillende manieren opgekrikt. Een al langer bekende aanpak mikt op een optimalisatie van de boorgatdiameter en op het vermijden van thermische kortsluiting tussen de op- en neergaande buizen. Een minder gebruikelijke benadering is de verhoging van de turbulentie in de buizen. Daartoe wordt de circulerende vloeistof door een helixvormige buis gestuurd. Het effect is een grotere energie-uitwisseling tussen die vloeistof en de bodem. De thermische weerstand tussen de vloeistof en de bodem kan verder worden verlaagd door tussen buizen en bodem vulmateriaal met grafiet, metaalpoeder of andere stoffen aan te brengen.

Veelzijdig

Een gedegen kennis van de ondergrond is een basisvereiste voor een goed ontworpen en duurzaam boorveld. De thermische opslagcapaciteiten en het rendement van bestaande installaties kunnen worden geëvalueerd door de bodemtemperatuur te meten met behulp van optische vezels of thermokoppels. Daarnaast worden kaarten opgesteld en gepubliceerd met informatie over de relevante geothermische eigenschappen.

Omdat klassieke boringen tot 100m diep niet altijd economisch rendabel of wettelijk mogelijk zijn, verschijnen er bodemlussen op de markt die in grachten of sleuven worden gelegd en een zo groot mogelijk uitwisselingsoppervlak met de bodem beogen.

Investeringsvriendelijk

De kostprijs van geothermische boringen daalt merkbaar dankzij de toenemende vakkennis en de automatisering van het boorproces. De integratie van warmtewisselaars in geotechnische structuren, zoals funderingspalen en –platen, tunnelelementen en andere, openen nieuwe en prijstechnisch voordelige exploitatiemogelijkheden van de aarde als thermisch opslagvat.

Geothermie vormt geen alleenstaand verhaal en hoeft niet noodzakelijk de enige bron van warmte- of koudeopwekking in een gebouw te zijn. De combinatie met andere thermische bronnen kan economisch interessant zijn. Een mooi voorbeeld is de integratie van warmtewisselaars in wegen en brugdekken. De warmtewisselaars fungeren als extra thermische bron in de zomer én als afgiftesysteem in de winter, zodat het wegoppervlak dan ijsvrij blijft.

In andere ontwikkelingen worden warmtewisselaars ingezet om warmte uit gevels, rioolwater en oppervlaktewater te recupereren.

Smart grids

De vraag naar en het aanbod aan thermische energie zijn vraagstukken die steeds vaker de grenzen van een perceel of gebouw overschrijden. In plaats van een overschot aan warmte of koude te stockeren op eenzelfde plek, wordt het via een netwerk naar een andere locatie geloodst waar er vraag naar is. Die invalshoek geeft geothermie een extra functionele dimensie als tijdelijk thermisch opslagvat.

Essentieel is dat het temperatuurverloop van de energiestroom in zulke netwerken goed wordt beheerd. Daarbij komen tal van vragen aan bod. Plaatsen we de warmtepompen centraal of decentraal? Koppelen we ze wel of niet in cascade? Een adequate regeling en monitoring zijn onmisbaar om dat alles in goede banen te leiden.

C-Watch Inspiring construction technology

C-Watch is een technology watch die opgestart werd op initiatief van de Technologische dienstverlening Duurzaam bouwen en duurzame ontwikkeling met de steun van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en InnovIRIS, het Brussels Instituut voor onderzoek en innovatie.

Over Normen-Antenne Geotechniek

Dit artikel werd opgesteld in het kader van de Normen-Antenne Geotechniek, met de steun van de FOD Economie.

Deze Normen-Antenne heeft tot doel om de volledige Belgische bouwsector - en de kmo’s in het bijzonder – te informeren over de verschillende bestaande of in voorbereiding zijnde nationale en Europese product-, reken- of proefnormen binnen een specifiek domein.

De "C-Watch" is geen oplijsting van producten of methodes die hun nut of kwaliteit bewezen hebben, en een publicatie kan geenszins gezien worden als een kwaliteitsoordeel van WTCB of zijn partnerorganisaties over het desbetreffende product of methode, noch voor producten of methodes in ontwikkelingsfase noch voor deze die reeds op de markt aangeboden worden.

C-Watch

WTCB biedt de "C-Watch", samen met zijn partnerorganisaties, aan als een innovatieondersteunende dienst, waarbij innovatieve ideeën en producten gepubliceerd worden als inspiratiebron in een eerste stap in het innovatieproces van bouwbedrijven.