Laserscanning
Bestaande objecten snel en nauwkeurig in beeld met laserscanning!
Terug naar : digitale technologie in de bouw
Dankzij moderne laserscanmethoden is het mogelijk om een gedetailleerde 3D-weergave van een gebouw (zowel binnen als buiten) te verkrijgen. Dit kan handig zijn om plannen te maken, de uitvoering van een bouwplaats op te volgen of voor het onderhoud van een gebouw. Ze zijn zeer gemakkelijk in gebruik en na een korte demonstratie van de verdeler kan je er direct mee aan de slag.
Scan van een gietijzeren spant voor een renovatieproject
Er bestaan verschillende meetprincipes voor laserscanners, maar ze zijn allemaal gebaseerd op de reflectie van een laserstraal op het oppervlak van een object. Je moet er dus voor zorgen dat de door jou gekozen in te scannen omgeving of objecten ook zichtbaar zijn vanuit het perspectief van de scanner. Het helpt dus om vooraf even jezelf in dit perspectief te plaatsen. Tegenwoordig zijn de scanners zeer robuust en meestal geschikt voor zowel binnen- als buitengebruik (zelfs in de regen!). Verder is, in tegenstelling tot fotogrammetrie, de belichting hierbij geen invloedsfactor. Inderdaad, scannen in het donker kan perfect.
De resultaten van laserscanners
Een laserscanner kan een groot aantal punten per seconde verzamelen (tot wel 1 miljoen per seconde). De verschillende scans worden achteraf in software aan elkaar gezet tot één grote puntenwolk. Dit samenvoegen van de verschillende scanposities kan tegenwoordig volautomatisch door software gebeuren, op de voorwaarde dat de verschillende scans een bepaalde overlap hebben. De nauwkeurigheid strandt dan gewoonlijk op enkele millimeters. Een laserscanner kan ook gecombineerd worden met een totaalstation van een landmeter. De landmeter meet dan de targets in met de hoge precisie van het totaalstation. Nadien kunnen deze targets en bijhorende coördinaten gebruikt worden om de nauwkeurigheid van de puntenwolk te verhogen tot wel 1 millimeter. Deze methode is ook geschikt om de puntenwolk in een globaal coördinatensysteem te plaatsen, bijvoorbeeld het veelgebruikte Lambert 72. Dit kan handig zijn om verschillende data te vergelijken (BIM-model, laserscans, data uit fotogrammetrie …).
Mogelijke toepassingen van laserscanners
Laserscanners zijn nauwkeurig op het gebied van geometrie en kleurweergave, en kunnen daarom voor verschillende toepassingen gebruikt worden.
Aan de hand van een puntenwolk kunnen rechtstreekse geometrische opmetingen gedaan worden of nieuwe digitale modellen gemaakt worden. Zo kunnen ze gebruikt worden om CAD- of BIM-bestanden te maken (ook wel Scan-2-BIM genoemd). Ook kan de bestaande situatie vergeleken worden met het ontwerp (Scan-vs-BIM). Eventuele afwijkingen kunnen op deze manier vastgesteld worden. Met de meest geavanceerde scanners kan je ook meten of een vloer pas ligt of bijvoorbeeld ook de vlakheid nagaan. Natuurlijk kunnen er ook eenvoudigweg verschillende doorsneden of aanzichten gegenereerd worden (bv. gevelaanzichten). Ze kunnen zowel ingezet worden voor grote bouwsites om bijvoorbeeld aan tolerantiecontrole te doen, als voor het inmeten van een ruimte als basis voor op maat gemaakt schrijnwerk.
 |
 |
| Een ingescande betonnen onderconstructie van een trap | Een scan van een bouw site ter grootte van een voetbalveld met coordinaten in Lambert 72 |
De opkomst van mobile scanning
Traditioneel worden laserscanners net, zoals een totaalstation, op een driepoot gezet. Dit zorgt voor stabiele scans, maar het grote nadeel is dat de scanner verschillende keren verplaatst moet worden om alle details van de in te meten structuur te capteren. Daarnaast moet er goed opgelet worden of al het nodige wel ingescand is. Dit leert men doorgaans door ervaring in te schatten. Mobiele scanoplossingen hebben dit probleem veel minder omdat deze continu metingen kunnen maken terwijl je er mee rondloopt. Zo bestaan er tegenwoordig scanners die je in de hand kunt nemen en waarmee je in minder dan een minuut een heel appartement mee kunt capteren. Verder zijn er ook scanners die als een rugzak gehanteerd kunnen worden en scanners op wieltjes. Zeer recent zijn ook scanners die op drones en robots gebruikt kunnen worden, of daar zelfs in verwerkt zijn. De nauwkeurigheid van statische scanners blijft vooralsnog hoger, maar mobile scanning is een stuk sneller en capteert meestal ook een vollediger beeld van de omgeving.
 |
 |
| Het gebruik van een mobile scanner | De combinatie van een robot met een laserscanner |